14 september 2023

Update box 3

De overheid pakt box 3 aan, iedereen mag input geven

Het demissionaire kabinet is op 8 september 2023 gestart met de internetconsultatie van een nieuw box 3-stelsel op basis van werkelijk rendement. Waarom is dat belangrijk? In 2027 gaat de regeling veranderen. Om dat op tijd in werking te zetten moeten er nu stappen worden genomen. En de maatschappelijke wens om van het huidige forfaitaire box 3-stelsel (belasting op inkomen uit vermogen) over te gaan naar een stelsel op basis van werkelijk rendement is groot. Dus gaan de stappen op weg naar een nieuw stelsel door, zelfs bij een demissionair kabinet. En: iedereen mag zijn mening geven, tot en met 20 oktober 2023. 

Hoe is dit gekomen?

De korte versie: in 2001 presenteerde toenmalig staatssecretaris van Financiën Willem Vermeend een robuust boxenstelsel. Wij vinden dat de politiek dit 20 jaar heeft laten versloffen. Nu is het een lappendeken. Om dit aan te pakken is (demissionair) staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst Marnix van Rij op 8 september 2023 een internetconsultatie gestart over het nieuwe box 3-stelsel. Tot en met 20 oktober 2023 kunnen alle Nederlanders hierop reageren. De resultaten worden aan het nieuwe kabinet gepresenteerd, zodat zij snel een start kan maken met de invoering van dit nieuwe stelsel. Wat zijn de box 3 plannen?

Box 3 – alle informatie op een rij

In het veel besproken Kerstarrest (2021) oordeelde de Hoge Raad dat de box 3 heffing in strijd is met het eigendomsrecht en discriminatieverbod. Vanaf 2023 heeft het kabinet de regeling al enigszins aangepast. De spaarders worden ontzien terwijl de beleggers dat compenseren. Box 3 kent nu verschillende categorieën die arbitrair zijn vastgesteld en die arbitraire forfaitaire rendementen hebben, die jaarlijks achteraf worden vastgesteld. 

In het voorstel dat nu wordt uitgewerkt wordt box 3 verder opgedeeld. Ons lijkt het dus dat er weer een box bij komt waarbij deels het uitgangspunt is dat de werkelijke inkomsten worden belast. En… we hebben al een aparte categorie voor panden die ter beschikking worden gesteld en voor aandelen die verweven zijn met een dienstbetrekking. Hoe meer boxen, hoe meer vreugde? 

Welk rendement telt mee? Het ‘werkelijk rendement’ geldt voor directe inkomsten, zoals rente en huur (na aftrek van kosten). Een reëel stelsel waarbij het werkelijk rendement over een lange termijn wordt belast. Daarnaast blijft er een categorie waarbij het indirecte rendement belast wordt, zoals de positieve of negatieve waardeontwikkeling op aandelen of onroerende zaken. Deze waardeontwikkeling wordt in principe jaarlijks belast.

Natuurlijk zijn er uitzonderingen. Bijvoorbeeld voor vermogensbestanddelen, zoals vastgoed, belangen van minder dan 5% in familiebedrijven en startups. Hiervoor geldt dat de waardeontwikkeling bij realisatie wordt belast, de vermogenswinstbelasting.

Dan geldt er nog een uitzondering voor de vakantiewoning voor eigen gebruik. Hiervoor geldt dat een forfaitair percentage van de WOZ-waarde jaarlijks wordt belast. Een beetje hetzelfde als nu bij de eigen woning.

Omdat in het vervolg wordt gekeken naar de daadwerkelijke inkomsten, wordt niet langer gewerkt met een heffingsvrij vermogen, maar met een heffingsvrij inkomen. Een deel van de inkomsten zijn vrijgesteld van belasting, in plaats van een bepaalde waarde.

En nu? 

Wij denken dat het goed is dat Van Rij na 22 november 2023 een nieuwe hobby oppakt, misschien een leuke puzzel of patchwork? Wij zijn benieuwd wat de uitkomst van deze internetconsultatie gaat zijn en welke keuzes ze in Den Haag gaan maken.

Heeft u vragen over box 3, nu of in de toekomst? Wij denken graag mee, laat het ons weten als we u kunnen adviseren.